Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun’un aktardığı bilgilere nazaran, 1 Ekim 2008 öncesinde sigortalı olan vatandaşların hangi statüden emekli olacağı, son 2520 gün içinde hangi sigorta koluna daha fazla prim ödendiğine nazaran belirleniyor. Buna nazaran, bu müddette en çok SSK’ya prim ödenmişse kişi 4/A statüsünden, Bağ-Kur’a ödenmişse 4/B statüsünden emekli ediliyor. Özel banka ve borsa sandıklarına prim ödeyenler de misal halde bedellendiriliyor.
Emeklilik planlamasında ise birinci sigorta giriş tarihi büyük kıymet taşıyor. Bilhassa 8 Eylül 1999’dan evvel sigortalı olanlar, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamında yaş kuralı aranmadan emeklilik hakkı elde edebiliyor. Bu tarihten sonra sigortalı olanlar ise yaş ve prim günü koşullarını farklı başka yerine getirmek zorunda. Öte yandan sigorta başlangıcı borçlanma ile geriye çekilebileceğinden, bu tarih de emeklilik hesaplamalarında kritik hale geliyor.
Eksik prim günleri bulunanlar için borçlanma, isteğe bağlı sigorta ya da hizmet ihyası üzere çeşitli seçenekler mevcut. Lakin uzmanlar, bilhassa isteğe bağlı sigortanın Bağ-Kur (4/B) statüsünde sayıldığını hatırlatarak, son 2520 günün SSK lehine korunması gereken durumlarda bu tercihin emeklilik mühletini uzatabileceği ihtarında bulunuyor. Birebir biçimde, şirket iştiraki yahut vergi mükellefiyeti üzere geçmişe dönük kayıtlar üzerinden de Bağ-Kur primleri yatırılabiliyor.
Yurtdışında çalışan vatandaşlar için ise farklı bir imkan kelam konusu. Türkiye’nin toplumsal güvenlik muahedesi bulunan ülkelerinde çalışanlar, yurtdışında geçen mühletleri Türkiye’de sigortalılık başlangıcı olarak saydırabiliyor. Bu mühletler borçlanılarak emekliliğe sayılabiliyor fakat bu borçlanmalar da yeniden 4/B statüsünde bedellendiriliyor. Günlük yurtdışı borçlanma bedeli 390,08 TL olarak uygulanıyor.
Emeklilik için gereken prim günü sayısı da sigorta statüsüne nazaran değişiyor. 8 Eylül 1999’dan evvel sigortalı olanlarda yaş kaidesi aranmasa da, SSK’da 5000 ile 5975 gün ortasında prim ödenmesi gerekirken, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nda bayanlar için 7200, erkekler içinse 9000 gün prim mecburiliği bulunuyor.
SGK, son periyotta kimi şahısların SSK’nın avantajlarından yararlanmak için gerçekte çalışmadıkları halde sigortalı gösterilmesine yönelik düzmece sigortalılık olaylarını da yakından izliyor. Bu çeşit durumların tespiti halinde bağlanan emekli aylıkları iptal edilerek faiziyle geri alınıyor. Ayrıyeten bu süreçte sağlanan sıhhat hizmetlerinin maliyetleri de ilgililerden tahsil ediliyor.
Uzmanlar, tüm bu nedenlerle vatandaşların e-Devlet üzerinden hizmet dökümünü denetim etmeleri, birinci işe giriş tarihi, prim gün sayısı ve primlerin hangi sigorta koluna yatırıldığını tahlil ederek hakikat bir emeklilik planlaması yapmaları gerektiğini vurguluyor.
About The Author
More Stories
“Chemtrails ve İklim Savaşlarına Karşı Bilimsel Mücadele Ankara’da Başlıyor”
Okulda Cep Telefonu Yasağı